Εισαγγελική χουντοποίηση

ΑΡΧΕΙΟ

Θέλετε να καθιερώσετε Δικαιοσύνη αλά Φάκου;

• 

16 Νοεμβρίου 2012

Του Κώστα Βαξεβάνη

Το 2012, σε μια Ελλάδα που  έχει ανάγκη την Δικαιοσύνη ως θεσμό, αλλά και την δικαιοσύνη ως καθημερινή λειτουργία, μερικοί εισαγγελείς δείχνουν να έχουν αποστασιοποιηθεί από την  κοινωνική πραγματικότητα. Η Δικαιοσύνη δεν μπορεί να λειτουργεί ούτε εν κενώ, ούτε σε γυάλα. Σκοπός της δεν είναι να δικάζει, αλλά να αποδίδει Δικαιοσύνη. Δικαιοσύνη δεν είναι η νομολαγνεία που κρύβει την πραγματικότητα ούτε η νομοδιαστροφή που εμφανίζεται ως λατρεία στο δίκιο.
Η Δικαιοσύνη στην Ελλάδα προσπαθεί να περάσει από τον εναγκαλισμό της συντήρησης, στη σύγχρονη νομική αντίληψη. Το Δικαστικό σώμα δεν αποχουντοποιήθηκε ποτέ. Έτσι, η Δικαιοσύνη έπρεπε να αποδοθεί περνώντας μέσα από λαβύρινθους αναχρονισμών, διεστραμμένες αντιλήψεις για την κοινωνία και τον συντηρητισμό που είχε επικρατήσει ως ηθική και τάξη των πραγμάτων.
Σήμερα τα έδρανα είναι γεμάτα από νέους επιστήμονες της νομικής επιστήμης, που προσπαθούν μαζί με τα συντηρητικά ταγιέρ να αποτάξουν και την δηλητηριώδη συντήρηση. Δεκάδες εισαγγελείς παλεύουν για να φέρουν σε πέρας δικογραφίες με σκάνδαλα, παρά τις αντιξοότητες που δημιουργεί η κεντρική εξουσία και οι ίδιοι οι νόμοι. Γι αυτούς, όπως και για τους υπόλοιπους έλληνες, είναι ένα στοίχημα. Πώς θα λειτουργήσει η Δικαιοσύνη; Πού θα πορευτεί η Ελλάδα;
Την εποχή αυτών των διλημμάτων, η Εισαγγελία της Αθήνας υπό την διοίκηση της Προϊσταμένης, Παναγιώτας Φάκου, θέτει άλλα διλήμματα. Αν μπορεί ο δημοσιογράφος να λειτουργεί ελεύθερα και να κρίνεται γι'αυτό. Δυστυχώς, η σημερινή επιλογή της Εισαγγελίας είναι μια συνταγή παλιών εποχών. Είναι μια συνταγή αλά Φάκου. Όχι της Παναγιώτας Φάκου, αλλά του πατρός Φάκου, ο οποίος την εποχή της χούντας έβγαζε διατάγματα με τα οποία απαγόρευε τη δημοσίευση ειδήσεων και επί Δημοκρατίας προχωρούσε σε κατάσχεση βιβλίων του Ντε Σαντ; Τέτοια Εισαγγελία θέλουμε; Δείτε μερικά παραδείγματα και αποφασίστε αν θέλουμε τέτοια εισαγγελική λειτουργία.
Αποφασίζομεν και διατάσσομεν… Στις 2 Σεπτεμβρίου του 1970, ο Κύπριος αντιστασιακός Γιώργος Τσικούρης 25 χρόνων και η σύντροφός του, Μαρία Αντζελόνι, σκοτώθηκαν από έκρηξη βόμβας έξω από την Αμερικάνικη Πρεσβεία. Οι δυο τους ετοιμάζονταν να ανατινάξουν ένα αυτοκίνητο με εκρηκτικά έξω από την Πρεσβεία για να γίνει γνωστή σε όλο τον κόσμο η δραστηριότητα της αμερικανοκίνητης Χούντας. Από λάθος, η βόμβα εξερράγη νωρίτερα σκοτώνοντάς τους. Ο Εισαγγελέας, Ανδρέας Φάκος, με εντολή του απαγόρευσε στις εφημερίδες να γράψουν οτιδήποτε για την έκρηξη. Στο “εισαγγελικό διάταγμα”, εναρμονισμένο με το χουντικό καθεστώς, ο εισαγγελέας Φάκος γράφει “Διαττάσομεν την επί της ως άνω υποθέσεως απαγόρευσιν οιασδήποτε δημοσιεύσεως αφορώσης την σημειωθείσαν έκρηξιν βόμβας παρά την Αμερικανικής Πρεσβείαν την 2.9.1970 εξ ης εφονεύθησαν οι ΤΣΙΚΟΥΡΗΣ Γεώργιος και ΑΝΤΖΑΛΟΝΙ Έλενα”. Η αντιχουντική πράξη έπρεπε να αποσιωπηθεί, κοινώς να μην υπάρξει είδηση. Και έτσι ο εισαγγελέας ανέλαβε (επί Χούντας βέβαια) να εξασφαλιστεί η “νομιμότητα”.
Κατέσχεσε τον Ντε Σαντ και ταινίες της ΕΡΤ. Στις 12 Ιανουαρίου του 1980, αρκετά χρόνια μετά τη Χούντα, όπως γράφουν “ΤΑ ΝΕΑ” της εποχής, ο Εισαγγελέας Ανδρέας Φάκος, αναγνωρίζοντας προφανώς ως κίνδυνο για τη χώρα την ελεύθερη γνώμη άσκησε ποινική δίωξη κατά της ΕΡΤ, γιατί η δημόσια τηλεόραση προέβαλε την ταινία “Αναζήτηση” του Κλέαρχου Κονιτσιώτη, με τους Άγγελο Αντωνόπουλο και Έλενα Ναθαναήλ. Η Εισαγγελία προχώρησε επίσης με εντολή του χουντικού αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, σε κατάσχεση του βιβλίου “Φιλοσοφία του Μουντουάρ” του Μαρκήσιου Ντε Σαντ. Το βιβλίο κρίθηκε ακατάλληλο για ανάγνωση στην Αθήνα, αν και στην Θεσσαλονίκη και τον Πειραιά κυκλοφορούσε κανονικά. Ήταν μια αντίληψη περί ελευθερίας της γνώμης που είχε την σφραγίδα της Εισαγγελίας Αθηνών.
Διώξεις και στη σάτιρα. Το 1979, ο Εισαγγελέας Ανδρέας Φάκος άσκησε δίωξη εναντίον της εφημερίδας “Το Ποντίκι” για σατυρικό της δημοσίευμα με ήρωα τον Καραγκιόζη. Το δημοσίευμα μεταξύ άλλων έγραφε χιουμοριστικά πάντα πως ο διευθυντής του πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, Πέτρος Μολυβιάτης, ζήτησε πολιτικό άσυλο στη Μόσχα.Ο Φάκος άσκησε αυτεπάγγελτα δίωξη για “περιύβριση Αρχής δια του Τύπου”. Στη δίκη, βέβαια, “το Ποντίκι” αθωώθηκε. Ο εισαγγελέας εξέφρασε με τη δίωξή του την άποψή του για τον Τύπο, την ελευθερία του Τύπου και τη σάτιρα.
Δεν υπήρχε αδίκημα αλλά διώχθηκαν. Τον Ιανουάριο του 1980, ο δημοσιογράφος, Γιώργος Βότσης, και η συνάδελφός του, Νανά Νταουντάκη, περικυκλώθηκαν από ομάδα αγνώστων έξω από σπίτι στην Ακρόπολη. Ο Βότσης κατάφερε να τους ξεφύγει, αλλά η Νταουντάκη έπεσε στα χέρια τους. Ήταν άντρες της Ασφάλειας. Την συνέλαβαν, την οδήγησαν στην Ασφάλεια, και την κράτησαν χωρίς ένταλμα, κατηγορώντας την για σχέση με τη δολοφονία  των αστυνομικών Πέτρου και  Σταμούλη (17 Νοέμβρη). Οκτώ ακόμη νεαροί οδηγήθηκαν στην Ασφάλεια με τις ίδιες κατηγορίες και στη συνέχεια στον Εισαγγελέα, Ανδρέα Φάκο. Οι συνήγοροι των νεαρών ζήτησαν από τον Εισαγγελέα να τους αφήσει ελεύθερους, γιατί δεν υπήρχε κανένα αδίκημα και κατηγορία σε βάρος τους. Ο Φάκος ενώπιον δεκάδων μαρτύρων παραδέχθηκε πως δεν υπάρχει αδίκημα. Παρ'όλα αυτά λίγο αργότερα άσκησε διώξεις, σε μια από τις υποθέσεις που χαρακτηρίστηκαν ως πολιτικές διώξεις.
Διώξεις να φάνε και οι…κότες. Τον Φεβρουάριο του 1981, όπως αναφέρουν “ΤΑ ΝΕΑ” της εποχής, ο τότε Εισαγγελέας Αγρινίου, Ανδρέας Φάκος, έκανε δυσμενή αναφορά για τον υφιστάμενό του, Εισαγγελέα Αργυρόπουλο. Ο Φάκος περιγράφει τον Αργυρόπουλο ως πειθαρχικά ελεγκτέο, γιατί όπως αναφέρει η εφημερίδα “η ιδιωτική του ζωή δεν είναι σύμφωνη με την δικαστική του ιδιότητα".Συγκεκριμένα στην αναφορά του εκείνη υποστήριξε ότι ο  κ Αργυρόπουλος "συμπεριφέρεται άσχημα στη σύζυγό του και τα παιδιά του, εκτρέφει κότες στο σπίτι του, ξενυχτάει κλπ”.
Η ερώτηση είναι αν η Εισαγγελία του 2012, η οποία έχει την κύρια ευθύνη να αποδοθεί Δικαιοσύνη σε αυτή τη χώρα, μπορεί να συμπεριφέρεται και να πράττει με λογικές προηγούμενων δεκαετιών. Με πρακτικές αλά Φάκου, λογοκρισία του Τύπου και διώξεις να φάνε και οι… κότες. Αυτοί που πρέπει να αποφασίσουν είναι οι Εισαγγελείς.

πηγή:  http://www.koutipandoras.gr/article/28688/thelete-na-kathierosete-dikaiosyni-ala-fakoy

.........................................................

Αυτόφωρο και ελευθερία του λόγου

1. Η δημοσίευση έργων του λόγου στο διαδίκτυο αποτελεί μορφή ενάσκησης του δικαιώματος της ελευθερίας της έκφρασης, το οποίο, όπως αναφέρει και το Σύνταγμα, μπορεί να ασκείται γραπτά, προφορικά ή "δια του τύπου" (άρθρο 14§1).

2. Για την ποινική και αστική ευθύνη από δημοσιεύματα στο διαδίκτυο εφαρμόζεται αναλογικά η νομοθεσία για την ευθύνη όσων ασκούν την ελευθερία αυτή δια του τύπου.

3. Σύμφωνα με τη νομοθεσία αυτή, ο θιγόμενος έχει το δικαίωμα να εναγάγει (για αποζημίωση-αποκατάσταση) εκτός από τον συντάκτη του δημοσιεύματος και/ή τον διευθυντή-εκδότη του εντύπου. Αντίστοιχα, ως προς την ποινική ευθύνη του τύπου, ενέχεται και ο διευθυντής-εκδότης, αν υπάρχει συμμετοχή στο αδίκημα (η ποινική συνευθύνη δηλαδή δεν είναι "αντικειμενική", όπως η αστική, αλλά απαιτείται υπαιτιότητα και του εκδότη-διευθυντή, δηλ. δόλος ή αμέλεια).

4. Τα αδικήματα που τελούνται διά του τύπου είναι αυτόφωρα.

5. Η αντιστοιχία με τον εκδότη-διευθυντή μιας εφημερίδας είναι ατυχής αν εφαρμοστεί κατά γράμμα και όχι κατ' αναλογία στα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης. Ο έλεγχος της πληροφορίας δεν ενέχει το στοιχείο της αμεσότητας που μπορεί να αποκτά η προετοιμασία ενός έντυπου δημοσιεύματος ή μιας τηλεοπτικής εκπομπής. Εδώ υπάρχει αναμφίβολα ένα κενό δικαίου. Τα κενά του δικαίου καλύπτονται με "αναλογική εφαρμογή". Όχι με αυτούσια εφαρμογή. Και το καλύτερο απ'όλα, βέβαια, είναι τα κενά του δικαίου να καλύπτονται με την ειδική νομοθεσία, για να υπάρχει ασφάλεια δικαίου, σημαντική συνιστώσα της έννοιας του κράτους δικαίου. Ειδικά όταν πρόκειται για ποινικές διαδικασίες στις οποίες ελλοχεύουν σημαντικοί περιορισμοί συνταγματικών ελευθεριών.

6. Ωστόσο, η κατοχή και λειτουργία ενός διαδικτυακού μέσου ενημέρωσης συνιστά μια μορφή διαχείρισης "πηγής διακινδύνευσης". Αυτή η έννοια της διακινδύνευσης είναι που αντικειμενικοποιεί την αστική ευθύνη του εκδότη-διευθυντή, ανεξάρτητα δηλ. από το πταίσμα του. Για τον ίδιο λόγο υπεύθυνος είναι και ο ιδιοκτήτης ενός αυτοκινήτου σε ένα τροχαίο, ακόμη κι αν δεν είναι ο ίδιος οδηγός. Κι εδώ η ιδιότητα και μόνο του ιδιοκτήτη αυτοκινήτου τον καθιστά "αντικειμενικώς" υπεύθυνο, καθώς το ίδιο το αυτοκίνητο θεωρείται "πηγή διακινδύνευσης" (σύμφωνα με το νόμο του 1911, σημειωτέον).

Το πιο σημαντικό απ' όλα όμως είναι ότι η κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας σπανιότατα κινείται για τα αδικήματα διά του τύπου. Οι εισαγγελείς διστάζουν στην πράξη να εκδώσουν σχετικά εντάλματα, ακριβώς λόγω της εντονότατης αμφιβολίας που υπάρχει για τη βασιμότητα της τέλεσής τους, ενόψει και του ότι η ελευθερία της έκφρασης αποτελεί ένα θεμελιώδες δικαίωμα και κάθε δίωξή της με συνοπτικές διαδικασίες εγείρει σοβαρές αμφιβολίες και ενεργοποιεί τα ανακλαστικά των πολιτών ενάντια στην λογοκρισία. Αναφέρθηκε ότι η σύλληψη αποτέλεσε μια υπόθεση ρουτίνας - από τη δική μου εμπειρία δεν μπορώ να συμφωνήσω. Η διαδικασία αυτή κινείται μόνο σε κραυγαλέες περιπτώσεις. Ακόμη κι όταν στρέφεται εναντίον δημοσίων προσώπων η προσβολή, οι λειτουργοί της δικαιοσύνης υποδεικνύουν στους δικηγόρους να αναμένουν την τακτική διαδικασία.

Αρκετοί ζητούν να δημοσιοποιηθεί το όνομα του "δημόσιου προσώπου" που φέρεται ότι ζήτησε την κίνηση της διαδικασίας. Αρχικά πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι η ποινική προδικασία καλύπτεται από μυστικότητα. Αυτό σημαίνει ότι ο νομικός μας πολιτισμός επιβάλλει την τήρηση του απορρήτου, τουλάχιστον μέχρι να οδηγηθεί η υπόθεση σε μια δημόσια συνεδρίαση, δηλ. στο ακροατήριο. Από την άλλη πλευρά, η σπανιότητα της κίνησης της διαδικασίας του αυτοφώρου για ένα αδίκημα που τελείται "διά του τύπου", δημιουργεί εύλογες υποψίες για κίνηση της διαδικασίας από ένα "δημόσιο πρόσωπο", όπως αναφέρεται. Η πραγματική επιρροή που μπορεί να έχει αυτό το δημόσιο πρόσωπο στην κίνηση μιας διαδικασίας, η οποία σπανίως διενεργείται στην πράξη, εγείρει ένα εύλογο ενδιαφέρον του κοινού να μάθει: α) αν όντως ο εγκαλών είναι δημόσιο πρόσωπο και β) ποιο είναι τελικά αυτο το δημόσιο πρόσωπο. Το εύλογο αυτο ενδιαφέρον συνδέεται με την αρχή της διαφάνειας, η οποία στην συγκεκριμένη περίπτωση υπερισχύει των δικαιωμάτων του εγκαλούντος για απόκρυψη του ονόματός του και τη θωράκιση πίσω από την αρχή της "μυστικότητας της διαδικασίας". Η αρχή της διαφάνειας αποτελεί και αυτή ένα συνταγματικά προστατευόμενο αγαθό.

Ωστόσο, θα ήταν παράλογο να απαιτηθεί από τον διωκόμενο να προβεί ο ίδιος στη δημοσιοποίηση του ονόματος. Μην ξεχνάμε ότι είναι κατηγορούμενος και οφείλει να υπερασπιστεί τον εαυτό του ακολουθώντας τις συμβουλές του συνηγόρου του.Το αίτημα αυτό θα πρέπει να απευθυνθεί στις αρμόδιες αρχές, οι οποίες και αυτεπαγγέλτως θα όφειλαν στη συγκεκριμένη περίπτωση να δώσουν στη δημοσιότητα κάθε πληροφορία που, τηρουμένης της αρχής της αναλογικότητας, θα ικανοποιήσει το εύλογο ενδιαφέρον του κοινού για ενημέρωση.

Τέλος, η συγκεκριμένη περίπτωση αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι το διαδίκτυο, όσο κι αν κάποιοι εξακολουθούν να το βλέπουν ως ένα χώρο εκτός δικαίου, αποτελεί μια σφαίρα στην οποία εφαρμόζονται αναλογικά όλα τα γνωστά δικαιώματα και υποχρεώσεις κάθε πολίτη. Αυτή η αναλογικότητα, ωστόσο, η οποία βρίσκεται στη διακριτική ευχέρεια κάθε αρμόδιου οργάνου, είναι αρκετές φορές επικίνδυνη, καθώς θέτει σε αμφιβολία την ασφάλεια δικαίου που θα πρέπει να διέπει κάθε σύστημα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Η αυτορρύθμιση είναι μια λύση, η οποία προτείνεται ολοένα και περισσότερο. Και την είχαμε προτείνει και από αυτό το μπλογκ παλαιότερα, αλλα δεν υποστηρίχθηκε.

Ωστόσο, σκεφτείτε: αν υπήρχε ένα αυτορρυθμιστικό όργανο που να έχαιρε της καθολικής εκτίμησης όχι μόνο των συμμετεχόντων και των ενδιαφερόμενων μερών, αλλά και της κοινωνίας, οι αποφάσεις του, ακόμη και μη δεσμευτικές και "σκληρού δικαίου", όπως των αστυνομικών και των εισαγγελέων, θα μπορούσαν να έχουν ακόμη και πιο σημαντικές επιπτώσεις για την εκτίμηση κάποιου εγκαλούμενου από την υπόλοιπη κοινωνία της πληροφορίας. Μία τέτοια απόφαση μαλακού δικαίου, σε αρκετές περιπτωσεις και πάντα δεδομένου του κύρους του αυτορρυθμιστικού οργάνου θα μπορούσε να προσελκύσει το ενδιαφέρον εκείνου που θεωρεί ότι θίγεται και να στραφεί εκεί, αντί στην αστυνομία. Δείτε το παράδειγμα του Τραπεζικού Διαμεσολαβητή, ενός οργάνου που αν και δεν παράγει δεσμευτικές αποφάσεις για τις τράπεζες, χαίρει της ευρύτατης εκτίμησης των πολιτών αλλά και των τραπεζών, ώστε οι πρώτοι να προτιμούν να στρέφονται σε αυτό αναζητώντας εξωδικαστική προστασία, η οποία ειναι πολύ πιο σύντομη και αποτελεσματική σε πολλές περιπτώσεις από την κλασική δικαστική προστασία. Το ίδιο ισχύει για κάθε θεσμό "Συνηγόρου" εφόσον στελεχώνεται βέβαια με το κατάλληλο προσωπικό και δεν λειτουργεί απλώς ως προπέτασμα καπνού.

Τέλος, ας αναλογιστούμε πόσο σημαντική είναι σήμερα στον κυβερνοχώρο η υπεύθυνη νομική συμβουλή από εξειδικευμένους επαγγελματίες. Μία παράμετρος την οποία λίγο πολύ δεν έχει γίνει συνειδητή η βαρύτητά της και πόσο στενά μπορεί να συνδεθεί με διακυβεύματα όπως η ελευθερία και η προστασία της προσωπικότητας κάθε πολίτη του διαδικτύου.

 

πηγή: http://elawyer.blogspot.gr/2006/10/blog-post_27.html