423/2024 ΔΕΦ ΛΑΡΙΣΑΣ
(Α` ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ)
Ιατροδικαστική Υπηρεσία. Ιατροδικαστική έκθεση. Περιγραφή των χαρακτηριστικών του σώματος της θανούσας, με αναφορά και σε άλλα στοιχεία ιατρικής φύσεως. Υποχρέωση της Προϊσταμένης να παραθέσει τα χαρακτηριστικά επί του πτώματος της θανούσας, όπως αυτά εμφανίζονταν κατά το χρόνο της νεκροψίας. Η αναφορά ενός ανατομικού χαρακτηριστικού, ακόμα και εσφαλμένως, δεν καθίσταται ικανή εξ αντικειμένου από μόνη της να προσβάλλει την εν ζωή τιμή και αξιοπρέπεια της θανούσας και, πλέον, τη μνήμη της. Διαγραφή ανάρμοστων φράσεων από δικόγραφο. Κρίση ότι, οι φράσεις για την υπεράσπιση των ισχυρισμών που προέβαλαν οι εκκαλούσες με την ασκηθείσα αγωγή ενώπιον του Πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, δεν είναι αναγκαίες, διότι προσβάλλουν συλλήβδην τα intersex άτομα, αλλά επιπλέον συνιστούν προσβολή και για την ίδια την θανούσα και την οικογένειά της. Αυτεπάγγελτη διαγραφή των φράσεων από το δικόγραφο της αγωγής. Απορρίπτει την έφεση.
Αριθμός απόφασης: ΑΟ423/2024
ΤΟ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ
ΤΜΗΜΑ A’
ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ
(Διαδικασία διοικητικών διαφορών ουσίας)
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του Δικαστηρίου στις 9 Μαΐου 2023, με Δικαστή την Ίλια Φωτιάδου, Εφέτη Δ.Δ. Γραμματέας ο Χαράλαμπος Κανελλιάς, Δικαστικός Υπάλληλος.
Για να δικάσει την έφεση με αριθμό κατάθεσης ……../7-10-2022 (αριθ. Βιβλ. Ενδ. Μέσων ……/20-10-2022, πράξη προσδιορισμού δικασίμου …../…../9.11.2022), που άσκησαν
Οι 1) ……………….. του …………… και της ……….., 2)………… χήρα ……………, κάτοικοι Βόλου (Οδός ………………), που παρέστησαν δια των πληρεξουσίων δικηγόρων ...Δ.Σ.Αθηνών και …………….-Δ.Σ.Βόλου (δεύτερη εκκαλούσα, υπό την ιδιότητά της ως δικηγόρου), οι οποίοι υπέβαλαν την από 4/5/2023 δήλωση του άρθρου 133 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας,
Κατά του Ελληνικού Δημοσίου, εκπροσωπουμένου από τον Υπουργό Οικονομικών που παρέστη διά του Δικαστικού Πληρεξουσίου του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους/ΝΣΚ Μιχαήλ Κυπραίου, ο οποίος υπέβαλε την από 8/5/2023 δήλωση του άρθρου 133 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας,
Και κατά της υπ’ αριθ. 171/2022 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Λάρισας.
Το Δικαστήριο αφού μελέτησε τη δικογραφία.
Σκέφθηκε σύμφωνα με το Νόμο
1. Επειδή, με την κρινόμενη έφεση [για την οποία καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (σχετ. το e-παράβολο …………………….)] επιδιώκεται παραδεκτώς η εξαφάνιση της 171/2022 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Λάρισας, με την οποία απορρίφθηκε η από 27/12/2017 αγωγή των ήδη εκκαλουσών κατά του Ελληνικού Δημοσίου. Με την ως άνω αγωγή οι εκκαλούσες ζήτησαν, κατ’ άρθρο 105 του Εισ.Ν.Α.Κ., α) να υποχρεωθεί το Ελληνικό Δημόσιο να καταβάλει σ’ αυτές το ποσό των 34.000 ευρώ, νομιμοτόκως, ως χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που υπέστησαν λόγω προσβολής της προσωπικότητας των ίδιων, της αποβιώσασας συγγενούς τους, …………………… (αδελφής της πρώτης και κόρης της δεύτερης των εκκαλουσών) και του προαποβιώσαντος συγγενούς τους ………………….. (πατέρα της πρώτης και συζύγου της δεύτερης των εκκαλουσών), η οποία προκλήθηκε από παράνομες, κατά τους ισχυρισμούς τους, πράξεις των οργάνων της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας κατά τη σύνταξη της …………../2.8.2015 ιατροδικαστικής έκθεσης νεκροψίας-νεκροτομής της ………………………, β) να αναγνωρισθεί ότι η Προϊσταμένη της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας προσέβαλε την προσωπικότητα της θανούσας ………………….., καθώς και των ιδίων των εκκαλουσών και του προαποβιώσαντος πατέρα της θανούσας, γ) να υποχρεωθεί το Ελληνικό Δημόσιο να άρει την προσβολή και να την παραλείψει στο μέλλον, ενδεικτικά με την ορθή επανάληψη και κοινοποίηση της ως άνω ιατροδικαστικής έκθεσης στις αρμόδιες αρχές με απαλοιφή των επίμαχων χωρίων και μνείας περί αυτών ως εσφαλμένων.
2. Επειδή, ο Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας [ν. 2717/1999 (Α` 97)] ορίζει στο άρθρο 71 παρ. 1 ότι « Αγωγή μπορεί να ασκήσει εκείνος ο οποίος έχει, κατά του Δημοσίου ή άλλου νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, χρηματική αξίωση από έννομη σχέση δημοσίου δικαίου», στο άρθρο 73 παρ. 2 ότι: «Αίτημα της αγωγής μπορεί να είναι: α) η καταψήφιση της αξιούμενης παροχής, ή β) η αναγνώριση της αντίστοιχης αξίωσης» και στο άρθρο 80 ότι: «1. Το δικαστήριο, κατά την επίλυση της διαφοράς, είτε δέχεται την αγωγή εν όλω ή εν μέρει και, ανάλογα με το αίτημά της, επιδικάζει την παροχή ή απλώς αναγνωρίζει τη σχετική αξίωση, είτε απορρίπτει την αγωγή. 2. Με την επιφύλαξη των οριζομένων στην παρ. 4 του άρθρου 71 ή σε τυχόν άλλες ειδικές διατάξεις, αν η αξίωση θεμελιώνεται στο παράνομο εκτελεστής διοικητικής πράξης ή παράλειψης, το δικαστήριο, εφόσον δεν υπάρχει δεδικασμένο, κρίνει παρεμπιπτόντως τη νομιμότητα της πράξης ή της παράλειψης αυτής. 3. …». Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι επί αγωγής αποζημιώσεως τα διοικητικά δικαστήρια, αν δεν υπάρχει δεδικασμένο ως προς την νομιμότητα της εκτελεστής διοικητικής πράξεως ή παραλείψεως, επί της οποίας θεμελιούται η αξίωση προς αποζημίωση, ελέγχουν παρεμπιπτόντως τη νομιμότητα της πράξεως ή της παραλείψεως αυτής (πρβλ. ΣτΕ 2260/2013 Ολομ., 841, 3144/2015). Σύμφωνα με τη διοικητική δικονομία, όμως, αίτημα της αγωγής αποτελεί μόνο η καταψήφιση ή αναγνώριση χρηματικής παροχής σε βάρος του Δημοσίου ή νπδδ και όχι η ευθεία αναγνώριση της παρανομίας πράξης που προσβάλλεται αυτοτελώς με προσφυγή ή αίτηση ακυρώσεως ούτε εξάλλου υφίσταται διαπλαστική αγωγή με την οποία είναι δυνατή η μεταβολή της έννομης κατάστασης με δικαστική απόφαση. Συνεπώς, με την αγωγή των εκκαλουσών ενώπιον του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου απαραδέκτως ζητήθηκε να αναγνωρισθεί ότι η Προϊσταμένη της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας προσέβαλε την προσωπικότητα της θανούσας …………………….., των ιδίων των εκκαλουσών και του προαποβιώσαντος πατέρα της θανούσας και να υποχρεωθεί το Ελληνικό Δημόσιο να άρει την προσβολή και να την παραλείψει στο μέλλον, ενδεικτικά με την ορθή επανάληψη και κοινοποίηση της ως άνω ιατροδικαστικής έκθεσης στις αρμόδιες αρχές με απαλοιφή των επίμαχων χωρίων και μνείας περί αυτών ως εσφαλμένων, δεδομένου ότι τα ανωτέρω αιτήματα δεν αποτελούν αντικείμενο εκδίκασης της ασκηθείσας ως άνω αγωγής αλλά αντικείμενο άσκησης ενδίκου βοηθήματος (προσφυγής ή αίτησης ακύρωσης) κατά της πιο πάνω ιατροδικαστικής έκθεσης, όπως νομίμως και ορθώς κρίθηκε και με την εκκαλούμενη.
3. Επειδή, στο άρθρο 105 του Εισ.Ν.Α.Κ. [π.δ. 456/1984 (Α΄ 164)] ορίζεται ότι: «Για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του δημοσίου κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί, το δημόσιο ενέχεται σε αποζημίωση, εκτός αν η πράξη ή η παράλειψη έγινε κατά παράβαση διάταξης, που υπάρχει για χάρη του γενικού συμφέροντος …». Περαιτέρω, ο Αστικός Κώδικας (ΑΚ) ορίζει στο άρθρο 932 ΑΚ ότι: «Σε περίπτωση αδικοπραξίας, ανεξάρτητα από την αποζημίωση για την περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη κατά την κρίση του χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. …». Κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, για να στοιχειοθετηθεί ευθύνη του Δημοσίου και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου προς αποζημίωση, κατά τα άρθρα 105 και 106 ΕισΝΑΚ, απαιτείται παράνομη πράξη ή παράλειψη ή υλική ενέργεια ή παράλειψη υλικής ενεργείας οργάνων του Δημοσίου κατά την άσκηση της ανατεθειμένης σε αυτά δημόσιας εξουσίας, επίκληση και απόδειξη συγκεκριμένης ζημίας, καθώς και αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της παρανόμου πράξεως ή παραλείψεως ή υλικής ενέργειας ή παραλείψεως υλικής ενέργειας και της επελθούσης ζημίας (πρβλ. ΣτΕ 704/2024, 2557, 3005/2019, 1963/2018, 1679/2017). Εξάλλου, κατά την έννοια των ίδιων διατάξεων, ανεξάρτητα από την αποζημίωση για την περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί, κατά το άρθρο 932 ΑΚ, να επιδικάσει εύλογη κατά την κρίση του χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης (πρβλ. ΣτΕ 842/2019, 1608/2016).
4. Επειδή, περαιτέρω, στο άρθρο 57 του ΑΚ ορίζεται ότι: «Όποιος προσβάλλεται παράνομα στην προσωπικότητά του έχει δικαίωμα να απαιτήσει να αρθεί η προσβολή και να μην επαναληφθεί στο μέλλον. Αν η προσβολή αναφέρεται στην προσωπικότητα προσώπου που έχει πεθάνει, το δικαίωμα αυτό έχουν ο σύζυγος, οι κατιόντες, οι ανιόντες, οι αδελφοί και οι κληρονόμοι του από διαθήκη.», στο δε άρθρο 59 ΑΚ ορίζεται ότι: «Στις περιπτώσεις των δύο προηγούμενων άρθρων το δικαστήριο με την απόφασή του, ύστερα από αίτηση αυτού που έχει προσβληθεί και αφού λάβει υπόψη το είδος της προσβολής, μπορεί επιπλέον να καταδικάσει τον υπαίτιο να ικανοποιήσει την ηθική βλάβη αυτού που έχει προσβληθεί. Η ικανοποίηση συνίσταται σε πληρωμή χρηματικού ποσού, σε δημοσίευμα ή σε οτιδήποτε επιβάλλεται από τις περιστάσεις». Από τις προεκτεθείσες διατάξεις συνάγεται ότι στην έννοια της προσωπικότητας που εμπίπτει στο πεδίο προστασίας των διατάξεων του άρθρου 57 του ΑΚ περιλαμβάνεται, αφενός η προσωπικότητα που αρχίζει με τη γέννηση του ανθρώπου και παύει με τον θάνατό του (βλ. άρθρο 35 του ΑΚ), αφετέρου δε η μνήμη του αποθανόντος. Στην περίπτωση δε της προσβολής της μνήμης αποθανόντος, προστατευτέο έννομο αγαθό είναι και η προσωπικότητα των επιζώντων, οι οποίοι, ενόσω προσβάλλεται η μνήμη του αποθανόντος συγγενούς τους, προσβάλλονται ατομικώς είτε στη δική τους τιμή είτε στο συναίσθημα της στοργής και το καθήκον ευλάβειας προς τον αποθανόντα. Επομένως, όταν τα πρόσωπα που μνημονεύονται στο β΄ εδάφιο του άρθρου 57 του ΑΚ ζητούν χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, κατά τις διατάξεις των άρθρων 59 και 932 του ΑΚ, εγείρουν τη σχετική αξίωση για τη δική τους ηθική βλάβη, ως αμέσως ζημιωθέντες (πρβλ. ΣτΕ 1382/2018, ΑΠ 1293/2017 και 222/2016). Εξάλλου, προσβολή της μνήμης του νεκρού, ως συνέχεια της εν ζωή προσωπικότητας του ατόμου, μπορεί να συντελεστεί, υπό την προεκτεθείσα έννοια, με κάθε τρόπο, κατά τον οποίο είναι δυνατή προσβολή και επί ζώντος ατόμου, όπως με αντίστοιχη προσβολή της τιμής, της εικόνας, του απορρήτου και της αναπαραστάσεως εν γένει της ζωής του αποθανόντος, με εξαίρεση τις προσβολές της προσωπικότητας, οι οποίες προϋποθέτουν πρόσωπο που βρίσκεται εν ζωή (πρβλ. ΑΠ 56/2009, 195/2007, ΕφΑθ 1065/2016).
5. Επειδή, περαιτέρω, στο άρθρο 1 του ν. 3772/2009 «Μεταρρυθμίσεις στην οργάνωση της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας, στη θεραπευτική μεταχείριση χρηστών ναρκωτικών ουσιών και άλλες διατάξεις» (Α΄ 112), ορίζεται ότι: «1. Η Ιατροδικαστική Υπηρεσία του Κράτους υπάγεται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και διαρθρώνεται ως εξής: … 2. Περιφερειακές Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες είναι: α) Η Ιατροδικαστική Υπηρεσία Θεσσαλονίκης, με έδρα τη Θεσσαλονίκη, στην οποία υπάγονται οι Τοπικές Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες: αα) … γγ)Λάρισας, με έδρα τη Λάρισα. β) …» και στο άρθρο 2 [όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο σύνταξης της επίμαχης ιατροδικαστικής έκθεσης] ότι: «1. Η κατά τόπο αρμοδιότητα των ιατροδικαστικών υπηρεσιών συμπίπτει προς εκείνη του ομώνυμου ή των ομώνυμων προς αυτές Εφετείων. Οι ιατροδικαστικές υπηρεσίες διενεργούν ιατροδικαστικές πράξεις ... ύστερα από παραγγελία των εισαγγελικών και ανακριτικών αρχών και των ανακριτικών υπαλλήλων, οι οποίοι ενεργούν ύστερα από εισαγγελική παραγγελία, ... Για τις πράξεις που διενεργούνται συντάσσονται από τους ιατροδικαστές …, χωρίς υπαίτια βραδύτητα, εκθέσεις. 2. …». Εξάλλου, στην Σύσταση Νο R(99)3 της Επιτροπής των Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης , για την Εναρμόνιση των Κανόνων των Ιατροδικαστικών Πράξεων [που υιοθετήθηκε στις 2.2.1999 (βλ. το πρωτότυπο κείμενο στην αγγλική γλώσσα στην ιστοσελίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης https://www.coe.int/t/dg3/healthbioethic/texts_and_documents/RecR(99)3.pdf και την ευρισκόμενη στο διοικητικό φάκελο μετάφραση αυτού από την Καθηγήτρια Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, …………….)], ορίζεται ότι: «Η Επιτροπή των Υπουργών, σύμφωνα με τους όρους του άρθρου 15β του Καταστατικού του Συμβουλίου της Ευρώπης, Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σκοπός του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι η επίτευξη της μεγαλύτερης δυνατής σύγκλισης ανάμεσα στα μέλη του ... Γνωρίζοντας ότι η συνήθης πρακτική σε όλα τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι να διενεργείται νεκροψία-νεκροτομή για να καθοριστεί η αιτία και ο τρόπος του θανάτου για ιατροδικαστικούς ή άλλους σκοπούς ή για να καθοριστεί η ταυτότητα του νεκρού, Λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία που έχει η εμπλοκή των θυμάτων και των οικογενειών τους σε ποινικές και αστικές υποθέσεις, Υπογραμμίζοντας την ανάγκη για έρευνα, περιγραφή, φωτογραφική τεκμηρίωση και δειγματοληψία βιολογικών υλικών κατά την ιατροδικαστική εξέταση ώστε να ικανοποιηθούν βασικές ιατρικές και επιστημονικές αρχές και ταυτοχρόνως να ληφθούν υπόψη οι νομικές προϋποθέσεις και διαδικασίες, ... Αναγνωρίζοντας τη σημασία των ορθών κανόνων διενέργειας μιας νεκροψίας-νεκροτομής ... Υπογραμμίζοντας την ανάγκη να προστατευθεί η ανεξαρτησία και η αμεροληψία των ιατροδικαστών, καθώς και να διατίθενται σε αυτούς όλα τα απαραίτητα νομικά και τεχνικά εφόδια για να εκτελέσουν το καθήκον τους με τον προσήκοντα τρόπο και να προωθηθεί η εκπαίδευσή τους, ... 1) Συνιστά στις Κυβερνήσεις των Κρατών Μελών: i. Να υιοθετήσουν, ως δικά τους εσωτερικά πρότυπα, τις αρχές και τους κανόνες που περιλαμβάνονται σε αυτή τη Σύσταση ii. Να λάβουν ή να ενισχύσουν, ανάλογα με την περίπτωση, όλα τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να εφαρμοσθούν προοδευτικώς οι αρχές και οι κανόνες που περιλαμβάνονται σε αυτή τη Σύσταση iii. Να θεσπίσουν ένα πρόγραμμα διασφάλισης της ποιότητας, προκειμένου να εφαρμοστούν σωστά οι αρχές και οι κανόνες που περιλαμβάνονται σε αυτή τη Σύσταση ... Σκοπός της Σύστασης: 1. Όταν ένας θάνατος μπορεί να οφείλεται σε μη φυσικά αίτια, οι αρμόδιες αρχές, με τη συνδρομή ενός ή περισσοτέρων ιατροδικαστών, θα πρέπει να εξετάζουν τον χώρο του θανάτου, να εξετάζουν το σώμα και να αποφασίζουν αν θα γίνει νεκροτομή. 2. Νεκροτομές θα πρέπει να γίνονται σε όλες τις περιπτώσεις υπόνοιας ή προφανούς μη φυσικού θανάτου, ακόμη και αν υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση μεταξύ των γεγονότων που προηγήθηκαν και του χρόνου του θανάτου, ειδικώς δε: α) Σε περιπτώσεις ανθρωποκτονίας ή υπόνοιας ανθρωποκτονίας, β) Σε αιφνίδιο, μη αναμενόμενο θάνατο ..., γ) ... δ) Σε περιπτώσεις αυτοκτονίας ή υπόνοιας αυτοκτονίας, ε) Σε περιπτώσεις υπόνοιας ιατρικής αμέλειας, στ) Σε ατυχήματα, είτε με τα μέσα μεταφοράς είτε στον επαγγελματικό χώρο είτε στο οικιακό περιβάλλον, ζ) ... Αρχή Ι ... ΑΡΧΗ V. Διαδικασία της νεκροψίας-νεκροτομής 1. ... 2. Η περιγραφή του σώματος κατά τη νεκροψία πρέπει να περιλαμβάνει: α) Ηλικία, φύλο, σωματική διάπλαση, ύψος, φυλή, βάρος, κατάσταση θρέψης, χρώμα του δέρματος και ειδικά χαρακτηριστικά (όπως ουλές, δερματικές στίξεις-τατουάζ, ή ακρωτηριασμοί), β) Πτωματικά φαινόμενα, συμπεριλαμβανομένων της ακαμψίας, των πτωματικών υποστάσεων -κατανομή, ένταση, χρώμα και μονιμότητα- και της σήψης, καθώς και οι αλλοιώσεις που οφείλονται στο περιβάλλον, γ) ... ε) Περιγραφή και προσεκτική εξέταση της κεφαλής και όλων των κοιλοτήτων του προσώπου ... ζ) Θώρακας: σχήμα και σταθερότητα, στήθος- όψη, θηλές και χρώση, θ) Περιοχή του πρωκτού και των γεννητικών οργάνων, ι) ... ΑΡΧΗ VI. Ιατροδικαστική έκθεση 1. Η ιατροδικαστική έκθεση είναι το ίδιο σημαντική όσο και η νεκροψία-νεκροτομή, μάλιστα η δεύτερη έχει μικρή αξία αν τα ευρήματα και η γνώμη του ιατροδικαστή δεν αποδίδονται με σαφήνεια και ακρίβεια σε ένα γραπτό κείμενο. Η ιατροδικαστική έκθεση αποτελεί μέρος της ολοκληρωμένης ιατροδικαστικής πράξης και πρέπει να συγγράφεται με προσοχή. Η ιατροδικαστική έκθεση πρέπει να είναι: Πλήρης, λεπτομερής, κατανοητή και αντικειμενική, Σαφής και κατανοητή όχι μόνο για τους άλλους ιατρούς αλλά και για τους μη ιατρούς που έχουν πρόσβαση σε αυτή, Γραμμένη με μια λογική σειρά, καλά δομημένη και να μπορεί εύκολα να ανατρέχει κάποιος σε διάφορα μέρη της έκθεσης, Ευανάγνωστη και σε μια μόνιμη μορφή, να διατηρείται δε ένα φωτοτυπημένο αντίγραφο, ακόμη και αν η έκθεση υπάρχει σε ηλεκτρονική μορφή, Γραμμένη σε μορφή δοκιμίου. 3. Σε μία ιατροδικαστική έκθεση θα πρέπει να έχουν γραφεί τουλάχιστον τα ακόλουθα: ... Τα πλήρη στοιχεία του νεκρού (ονοματεπώνυμο, ηλικία, φύλο, διεύθυνση κατοικίας και επάγγελμα) εκτός αν αυτός δεν έχει αναγνωρισθεί, Η ημερομηνία, ο τόπος και ο χρόνος θανάτου, όταν αυτά είναι γνωστά, Η ημερομηνία, ο τόπος και ο χρόνος νεκροτομής, Το ονοματεπώνυμο, ο τίτλος και η ιδιότητα του ιατροδικαστή ... Συνοπτικό ιστορικό και συνθήκες του θανάτου, όπως δίνονται στον ιατροδικαστή από την Αστυνομία, το Δικαστή, τους συγγενείς ή άλλα πρόσωπα, καθώς και οι πληροφορίες που περιέχονται στην υπόθεση, όταν αυτές υπάρχουν ... Ένα από τα σημαντικότερα σημεία της ιατροδικαστικής έκθεσης είναι η αξιολόγηση από τον ιατροδικαστή όλων των αποτελεσμάτων. Μετά την ολοκλήρωση της νεκροτομής η αξιολόγηση είναι συνήθως προσωρινή, επειδή μπορεί να προκύψουν νεώτερα ευρήματα που να απαιτούν μεταβολή και τροποποίηση. Οι ιατροδικαστές πρέπει να εκτιμούν τα τελικά ευρήματα έτσι ώστε να προκύπτουν όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες. Επίσης, αν κρίνεται σημαντικό, μπορεί να απαντώνται ερωτήματα τα οποία δεν έχουν τεθεί από τις Αρχές. Με βάση την τελική αξιολόγηση τίθεται η αιτία του θανάτου (με βάση τη Διεθνή Ταξινόμηση Νόσων, ICD). Όταν υπάρχουν εναλλακτικές περιπτώσεις ως προς την αιτία θανάτου και τα δεδομένα δεν επιτρέπουν τη διαφοροποίηση μεταξύ τους, ο ιατροδικαστής θα πρέπει να περιγράφει τη διαφορά μεταξύ τους και, αν είναι δυνατόν, να κατατάσσει τις αιτίες αυτές ως προς την πιθανότητα, για κάθε μία από αυτές, να έχει προκαλέσει το θάνατο. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, τότε θα πρέπει να αναγράφεται ότι η αιτία του θανάτου είναι «Αβέβαιη». …».
6. Επειδή, εν προκειμένω, από την επανεκτίμηση των στοιχείων της δικογραφίας προκύπτουν τα εξής: Στις 8.7.2014 και ώρα 00:05 η …………………….., γεννηθείσα το έτος 1980, αδερφή της πρώτης εκκαλούσας και κόρη της δεύτερης εκκαλούσας, έπεσε από το μπαλκόνι του 4ου ορόφου του διαμερίσματος, όπου αυτή διέμενε με τις εκκαλούσες, στο χωμάτινο κήπο της πολυκατοικίας. Ακολούθως, κατά τα αναφερόμενα στο από 19/8/2014 ενημερωτικό σημείωμα της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας/ΜΕΘ του Γενικού Νοσοκομείου Βόλου, διακομίσθηκε στις 8/7/2014 στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών/ΤΕΠ του ίδιου Νοσοκομείου [με τη σημείωση <Από 2ετίας αγχώδεις, νευρωτικές διαταραχές με συστηματική φαρμακευτική αγωγή (“………..”)>], ενώ παρουσίαζε εικόνα <βαρέως πάσχοντος>, συγχυτική και αποπροσανατολισμένη στον χώρο και στον χρόνο και διασωληνώθηκε με βαριά υποξυγοναιμία. Κατά την εισαγωγή της στο ως άνω νοσοκομείο διενεργήθηκε αξονική τομογραφία εγκεφάλου, στην οποία δεν εμφανιζόταν εικόνα αιμορραγίας ή θλάσης. Καθώς η κατάστασή της κρίθηκε ιδιαίτερα σοβαρή, εισήχθη στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (Μ.Ε.Θ.) του ως άνω νοσοκομείου και ξεκίνησε άμεσα υποστηρικτική αγωγή. Την επόμενη ημέρα, ήτοι στις 9.7.2014, της διενεργήθηκε επαναληπτική αξονική τομογραφία εγκεφάλου, κατά την οποία διαπιστώθηκε μεγάλη ενδοκοιλιακή αιμορραγία με διάταση του κοιλιακού συστήματος, διάχυτο εγκεφαλικό οίδημα, μικρή υπαραχνοειδής στη διημισφαίριο σχισμή, κεφαλαιμάτωμα βρεγματικά και μεγάλη ισχαιμική αλλοίωση πέριξ του διατεταμένου κροταφικού κέρατος, ενώ <<η ασθενής οδηγήθηκε άμεσα στο Χειρουργείο-Χ/Ο …, έγινε και ανακουφιστική κρανιεκτομή(ΕΚΠ 70), μετά το Χ/Ο ασταθής αιμοδυναμικά με μυδρίαση άμφω>>. Παρέμεινε νοσηλευόμενη στη Μ.Ε.Θ. έως τις 18.8.2014 και ώρα 19:55, όποτε απεβίωσε. Εξάλλου, δεν εκδόθηκε πιστοποιητικό θανάτου από το ως άνω νοσοκομείο, λόγω της επιθυμίας των συγγενών να υποβληθεί σε νεκροψία. Στη συνέχεια, η δεύτερη εκκαλούσα ζήτησε εγγράφως τη διενέργεια νεκροψίας-νεκροτομής της θανούσας, αίτημα το οποίο έγινε αποδεκτό από την Εισαγγελία Βόλου. Ως εκ τούτου, με το …………………../19.8.2014 έγγραφο του Αστυνομικού Τμήματος …………. προς την Ιατροδικαστική Υπηρεσία Λάρισας παραγγέλθηκε η διενέργεια νεκροψίας-νεκροτομής στο πτώμα της ανωτέρω αποβιώσασας με σύνταξη σχετικής αιτιολογημένης ιατροδικαστικής έκθεσης, στην οποία να βεβαιώνεται: α) αν πρόκειται για φυσικό, αιφνίδιο ή βίαιο θάνατο, β) αν πρόκειται για βίαιο θάνατο, ποια τα δηλωτικά σημεία του, γ) πριν πόσο χρόνο έχει επέλθει ο θάνατος, δ) αν πρόκειται για εγκληματική ενέργεια, αυτοκτονία ή τυχαίο γεγονός, καθώς και ο,τιδήποτε σχετικό με την επιστήμη και την πείρα διαπιστωθεί (με την ως άνω έγγραφη παραγγελία ζητήθηκε η προσκόμιση της ιατροδικαστικής έκθεσης το ταχύτερο δυνατό προς το ΑΤ ……..). Κατόπιν αυτών, η Ιατροδικαστική Υπηρεσία Λάρισας ζήτησε από τη Μ.Ε.Θ. του Γενικού Νοσοκομείου Βόλου ιατρικό σημείωμα για την ως άνω αποβιώσασα. Στο ανωτέρω ιατρικό σημείωμα προς την Ιατροδικαστική Υπηρεσία Λάρισας (με αριθμό πρωτοκόλλου εισερχομένων ……../2014), αναφέρεται ότι η αποβιώσασα ………………. έπασχε από διετίας από αγχώδεις, νευρωτικές διαταραχές με συστηματική φαρμακευτική αγωγή (……..), ενώ μετά την πτώση της από μεγάλο ύψος και κατά τη νοσηλεία της, παρουσίασε οξεία νεφρική ανεπάρκεια, εγκεφαλικό οίδημα, πολλαπλά κατάγματα πλευρών, κάταγμα οσφυϊκού σπονδύλου, τραυματισμό των ενδοκοιλιακών οργάνων, θλάση του θώρακα και πολλαπλούς τραυματισμούς του θώρακα. Στις 20/8/2014, η Ιατροδικαστής Β` Τάξεως και Προϊσταμένη της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας ……, ………………, διενήργησε στο νεκροτομείο του Γενικού Νοσοκομείου Λάρισας νεκροψία-νεκροτομή στο πτώμα της …………………… (θανούσας), ενώ ποσότητα αίματος και από τα όργανα της θανούσας (εγκέφαλος ρευστοποιημένος, καρδιά, πέντε τεμάχια πνευμόνων, τεμάχιο ήπατος, τεμάχιο σπληνός, τεμάχιο αριστερού νεφρού μετά επινεφριδίου, τεμάχιο δεξιού νεφρού μετά επινεφριδίου, τεμάχιο παγκρέατος και μήτρα μετά εξαρτημάτων) απεστάλησαν για τοξικολογική και ιστολογική εξέταση στο Εργαστήριο Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ακολούθως, εκδόθηκε από την ανωτέρω ιατροδικαστή το …………../20-8-2014 πιστοποιητικό θανάτου της …………………………, στο οποίο αναφέρεται ως αιτία θανάτου «απροσδιόριστη αιτία θανάτου εν αναμονή εργαστηριακών εξετάσεων», καθώς και η από 20.8.2014 βεβαίωση <διενέργειας νεκροψίας-νεκροτομής>, στην οποία αναφέρεται ότι ο θάνατος της …………………. δεν οφείλεται σε εγκληματική ενέργεια. Εξάλλου, τα αποτελέσματα της τοξικολογικής εξέτασης ήταν αρνητικά (βλ. την ……../27.11.2014 έκθεση του ως άνω Εργαστηρίου). Περαιτέρω, στην …………../12.6.2015 έκθεση ιστολογικής εξέτασης (βιολογικών υλικών …………………20/8/2014) του ίδιου Εργαστηρίου Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας αναφέρεται ότι, κατά την ιστολογική εξέταση εξετάσθηκαν, μεταξύ άλλων: α) τμήμα εγκεφάλου, στο οποίο διαπιστώθηκε νέκρωση του εγκεφαλικού παρεγχύματος, β) η μήτρα με σάλπιγγες και ωοθήκες, {η μία (ωοθήκη) παρουσία <κυστικού σχηματισμού μδ 2 εκ. με κιτρινωπό σαθρό περιεχόμενο με τρίχες>}, ενώ σημειώνεται ότι κατά την ιστοπαθολογική εξέταση <η μήτρα παρουσιάζει αιμορραγική διήθηση του μυομητρίου και των ωοθηκών άμφω>. Εξάλλου, στο πόρισμα της πιο πάνω έκθεσης ιστολογικής εξέτασης αναφέρεται ότι: «Εικόνα εγκεφαλικής νέκρωσης. Βαρείες αλλοιώσεις νεκρωτικής και αποστηματικής πνευμονίας». Μετά την αποστολή των παραπάνω εκθέσεων στην Ιατροδικαστική Υπηρεσία Λάρισας, συντάχθηκε η ………./3.8.2015 ιατροδικαστική έκθεση νεκροψίας-νεκροτομής της ………………………, στην οποία αναγράφεται η 20ή/8/2014 ως ημερομηνία εκτέλεσης της από 19/8/2024 παραγγελίας (διενέργεια νεκροψίας) και στην οποία αναγράφονται επί λέξει τα εξής: <<ΝΕΚΡΟΨΙΑ: 1. Γενικά χαρακτηριστικά-Πτωματικά φαινόμενα: Πτώμα γυναικός, αρτίας σωματικής διαπλάσεως και καλής θρέψεως. Πτωματικές υποστάσεις στη ραχιαία επιφάνεια του σώματος. Οίδημα ανά σάρκας. ... Ανάπτυξη υποτυπωδών άρρενος γεννητικών οργάνων (πέους) εντός των μεγάλων χειλέων του αιδοίου (εικόνα συμβατή με κατάσταση ερμαφροδιτισμού) ... 2. Ιατροφαρμακευτικοί χειρισμοί: Περίδεσις διά ελαστικού χειρουργικού επιδέσμου θόλου κρανίου. … Ευρεία συνναφείσα πεταλοειδής χειρουργική τομή στην αριστερά μετωποβρεγματική χώρα, ως επί κρανιοεκτομής. Χειρουργική τομή εγκαρσίως φερόμενη στο κατώτερο επίπεδο της πρόσθιας τραχηλικής χώρας, ως επί τραχειοστομίας. Χειρουργικές τομές (συρραφείσες στην αριστερή πλάγια θωρακική χώρα ως επί τοποθετήσεως συστήματος παροχέτευσης θώρακα (Bullaw). … ΝΕΚΡΟΤΟΜΗ: - Κεφαλή: … παρατηρείται ευμεγέθες οστικό έλλειμμα του θόλου του κρανίου, κατ` αντιστοιχίαν της περιγραφόμενης στη νεκροψία χειρουργικής κρανιεκτομής. Μετά την (πλήρη) διάνοιξη του θόλου του κρανίου αφαιρέθη η εγκεφαλική ουσία, η οποία παρουσίαζε εκσεσημασμένα σαθρά σύσταση, εύρημα συμβατό με εκτεταμένη εγκεφαλική νέκρωση …>>. Ειδικότερα δε, στις <ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ> επί της ανωτέρω έκθεσης αναφέρεται (μεταξύ άλλων) <<α) ότι οι διαπιστούμενες, κατά τη νεκροτομή, κακώσεις σώματος συνάδουν με την αναφερόμενη πτώση εξ ύψους, β) ότι η πολλαπλότητα και βαρύτητα των ανωτέρω κακώσεων δικαιολογούν το είδος και το πλήθος των επιγενόμενων θεραπευτικών χειρισμών, γ) ότι από τις αρχικές σκελετικές κακώσεις που εμφάνιζε η θανούσα κατά τον χρόνο τελέσεως του συμβάντος, (οι κακώσεις) αυτές της σπονδυλικής στήλης (ιδίως το εκρηκτικό κάταγμα της οσφυϊκής μοίρας) κρίνονται εξαιρετικά σοβαρές, καθιστώντας ανέφικτη την οποιαδήποτε κινητοποίηση της ασθενούς προς πρόληψη των ενδονοσοκομειακών επιπλοκών (υποστατική πνευμονία, …, εγκεφαλική νέκρωση κ.ά.), τις οποίες τελικώς εμφάνισε, δ) ότι η θανούσα κατά την εισαγωγή της [ενν. στο ΤΕΠ και εν συνεχεία στο Γ.Ν.Βόλου] εμφάνιζε πολλαπλότητα κακώσεων στον θώρακα, στην κοιλία (μετά θλάσεων περιτοναϊκών οργάνων) και στη σπονδυλική στήλη, κατάσταση που από τη φύση και την πολλαπλότητα των παρατηρούμενων βλαβών καθιστά εξαρχής την πρόγνωση δυσμενέστατη, ε) ότι η παρατηρούμενη, εντέλει, πολυοργανική ανεπάρκεια και οι [ως άνω περιγραφόμενες κατά τη νεκροτομή] εκτεταμένες οργανικές αλλοιώσεις είναι απολύτως συμβατές μιας μακράς παραμονής ενός ασθενούς σε Μ.Ε.Θ. και αποτελούν τα συχνότερα ευρύματα σε θανάτους στις συνθήκες αυτές (σηψαιμία, ισχαιμία μυοκαρδίου, εγκεφαλική νέκρωση, νεκρωτικές αλλοιώσεις παρεγχυματωδών οργάνων)>>. Ως τελικό συμπέρασμα στην εν λόγω ιατροδικαστική έκθεση σημειώνεται ότι: «Η ……………………….. εμφανίζει πολλαπλές βαριές κακώσεις σώματος συμβατές με την αναφερόμενη πτώση εξ ύψους συνεπόμενης πολυοργανικής εκπτώσεως απότοκο παρατεταμένης ενδονοσοκομειακής παραμονής (Μ.Ε.Θ.)». Στη συνέχεια, η ανωτέρω ιατροδικαστική έκθεση υπ’ αριθ. πρωτ. ……/…../3.8.2015 απεστάλη και κοινοποιήθηκε στο Αστυνομικό Τμήμα …… (ως την αρμόδια Αρχή που διέταξε τη διενέργεια της νεκροψίας-νεκροτομής, σχετ. το ………………../19.8.2014 έγγραφο του Αστυνομικού Τμήματος ………), ενώ στην πρώτη εκκαλούσα χορηγήθηκαν η ανωτέρω ιατροδικαστική έκθεση και οι λοιπές εκθέσεις που τη συνοδεύουν, καθώς και οι φωτογραφίες που ελήφθησαν κατά τη διενέργεια της νεκροψίας-νεκροτομής, ύστερα από σχετική αίτηση (από 16.9.2015) και την υπ’αριθ. ………../17.9.2015 εισαγγελική παραγγελία.
7. Επειδή, οι εκκαλούσες άσκησαν ενώπιον του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου την από 27-12-2017 αγωγή κατά του Ελληνικού Δημοσίου, όπως αυτή αναπτύχθηκε με το κατατεθέν στις 9.11.2021 σχετικό υπόμνημα και υποστήριξαν ότι η ………../3.8.2015 ιατροδικαστική έκθεση δεν έχει συνταχθεί σύμφωνα με τους κανόνες της ιατροδικαστικής επιστήμης και με τη δέουσα επιμέλεια, διότι, αφενός, προβαίνει σε κρίσεις σχετικά με την καταλληλότητα των χειρισμών των ιατρών του Γενικού Νοσοκομείου Βόλου κατά την νοσηλεία της αποβιώσασας συγγενούς της και, αφετέρου, εσφαλμένα χαρακτηρίζει την αποβιώσασα ως «ερμαφρόδιτη» [όρος, ο οποίος, όμως, είναι παρωχημένος και αδόκιμος (βλ. σελ. 2 της αιτιολογικής έκθεσης του ν. 4491/2017) και για αυτό ορθότερος είναι ο όρος «intersex»], γεγονός το οποίο είναι ψευδές, κατά τους ισχυρισμούς τους, αφού αυτή εμφάνιζε οίδημα έξω γεννητικών οργάνων λόγω της μη λειτουργίας των νεφρών της και της υποβολής σε δύο μόνο αιμοκαθάρσεις από τις 12 έως τις 18 Αυγούστου 2014, οπότε κατέληξε. Περαιτέρω, προέβαλαν ότι εσφαλμένα η συγγενής τους χαρακτηρίστηκε ως «καλής θρέψης» στην ως άνω ιατροδικαστική έκθεση, καθώς αυτή ήταν ιδιαιτέρως αδύνατη. Επίσης, υποστήριξαν ότι θίχτηκε η τιμή και η υπόληψη της αποβιώσασας συγγενούς τους από τις προπεριγραφείσες παράνομες ενέργειες της ιατροδικαστή …………….., κατά τη σύνταξη της ως άνω ιατροδικαστικής έκθεσης που κοινοποιήθηκε στο Αστυνομικό Τμήμα ………. και, στη συνέχεια, στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Βόλου. Ειδικότερα, ισχυρίσθηκαν ότι συνιστά προσβολή της μνήμης της θανούσας: α) η εκφορά κρίσης ότι ο θάνατός της ήταν ουσιαστικά προδιαγεγραμμένος και δεν οφείλεται σε ιατρική αμέλεια, β) η αναφορά περί μικτών βιολογικών χαρακτηριστικών φύλου (ερμαφροδιτισμού), αφού, όπως υποστηρίχθηκε επί λέξει στην αγωγή (-σελ. 9), «για τις αρχές και τις αξίες της μέσης ελληνικής οικογένειας ο χαρακτηρισμός ενός ανθρώπου ως ερμαφρόδιτου ενέχει μια ανωμαλία εκ γενετής και αποτελεί κοινωνικό στίγμα συνώνυμο της ανωμαλίας και μίας παρά φύση εκτροπής της ανθρώπινης ύπαρξης». Περαιτέρω, προέβαλαν ότι οι ως άνω ενέργειες προσέβαλαν τη μνήμη τόσο του προαποβιώσαντος πατέρα της θανούσας, διατελέσαντος εν ζωή Προέδρου Εφετών Δ.Δ., αλλά και την προσωπικότητα των ίδιων, καθώς, με την αναφορά περί μικτών βιολογικών χαρακτηριστικών φύλου της πρωτότοκης κόρης της οικογένειας, δημιουργείται η πεποίθηση σε όποιον έτυχε να λάβει γνώση της επίμαχης ιατροδικαστικής έκθεσης ότι η οικογένεια γνώριζε την ύπαρξη τέτοιου προβλήματος και δεν έπραττε τα δέοντα για να βοηθήσει το παιδί της, όπως το να υποβάλλει σε σχετική επέμβαση. Τέλος, ισχυρίσθηκαν ότι ένας μεγάλος αριθμός ατόμων ανέγνωσε τις ψευδείς, κατά τους ισχυρισμούς τους, αναφορές που περιείχε το πόρισμα της ιατροδικαστή, με αποτέλεσμα αυτό να γίνει ευρέως γνωστό στην πόλη της Λάρισας και του Βόλου και να προσβληθεί τόσο η μνήμη της αποβιώσασας συγγενούς τους όσο και η προσωπικότητα των ίδιων, με αποτέλεσμα να δικαιούνται χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, ζήτησαν δε να υποχρεωθεί το Ελληνικό Δημόσιο να τους καταβάλλει το ποσό των 34.000 ευρώ, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής. Προς απόδειξη των ισχυρισμών τους προσκόμισαν μετ’ επικλήσεως: Α) Αντίγραφο της από 30.3.2016 ιατρικής βεβαίωσης του μαιευτήρα-γυναικολόγου Αθηνών, …………….. ότι προ διετίας και για συνολικό χρονικό διάστημα τριών ετών εξέταζε για τον τακτικό ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο την ……………….. και εξ όσων δύναται να επαναφέρει στη μνήμη του είχε φυσιολογικά δευτερογενή χαρακτηριστικά του φύλου και έξω γεννητικά όργανα, φυσιολογικό και λειτουργικό κόλπο και φυσιολογικά έσω γεννητικά όργανα (μήτρα και ωοθήκες). Β) φωτοαντίγραφο βιβλιαρίου υγείας παιδιού της ……………….. Γ) αντίγραφα των από 30.1.2012 και 17.1.2013 κυτταρολογικών εξετάσεων της θανούσας (τεστ Παπανικολάου). Δ) Τις νομίμως ληφθείσες, κατ’ άρθρο 185 του Κ.Δ.Δ. (βλ. την ……………../25.10.2021 έκθεση επίδοσης της σχετικής κλήσης προς το Ελληνικό Δημόσιο του Δικαστικού Επιμελητή του Εφετείου Πειραιά ………………..), …………/5.11.2021 και ………../5.11.2021 ένορκες καταθέσεις 1) του ……………….., επιμελητή ιατροδικαστή Ε.Σ.Υ., πραγματογνώμονα ιατροδικαστή Εισαγγελίας Πρωτοδικών Πειραιώς και 2) της …………………, ιατροδικαστή-πραγματογνώμονα, ενώπιον της συμβολαιογράφου Αθηνών, ………………. και της συμβολαιογράφου Ηρακλείου, ………………, αντίστοιχα, οι οποίες έχουν ταυτόσημο περιεχόμενο και σύμφωνα με τις οποίες, από την επισκόπηση της ιατροδικαστικής έκθεσης νεκροψίας-νεκροτομής της ………………, των είκοσι εννέα φωτογραφιών της νεκροψίας-νεκροτομής, της από 30.3.2016 ιατρικής βεβαίωσης του γυναικολόγου ……………. και του ιατρικού φακέλου της θανούσας από το Γ.Ν. Βόλου: i) διαπιστώθηκε οίδημα ανά σάρκας, όπως αναφέρεται και στη σχετική ιατροδικαστική έκθεση, και οίδημα μικρών και μεγάλων χειλέων του αιδοίου και κλειτορίδας και δεν διαπιστώθηκε εικόνα πέους, ii) κατά τη νεκροψία δεν διαπιστώθηκε ατροφικός μαστός ούτε έγινε ιστολογική εξέταση του μαστού, iii) δεν προκύπτει νεκροτομικός χειρισμός επί του κόλπου, ώστε να μπορεί να διαγνωστεί μη σαφής διαμόρφωση ινομυώδους σωλήνα (κόλπου), η οποία αναφέρεται στην έκθεση απόψεων της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας, iv) εσφαλμένα η ιατροδικαστής εξέλαβε ως πέος την κλειτορίδα που «φούσκωσε» λόγω του οιδήματος, v) η μήτρα και οι ωοθήκες της θανούσας ήταν φυσιολογικές, όπως προέκυψε από τη σχετική ιστολογική εξέταση, vi) η εγκεφαλική νέκρωση της θανούσας επήλθε λόγω κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης και όχι ως αποτέλεσμα κατάκλισης ή γεγονότων σχετιζόμενων με νοσηλεία στη ΜΕΘ και vii) η κρίση των χειρισμών των θεράποντων ιατρών της θανούσας δεν αποτελεί τυπικό περιεχόμενο ιατροδικαστικής έκθεσης. Ε) Τη νομίμως ληφθείσα, κατ’ άρθρο 185 του Κ.Δ.Δ. (βλ. την ως άνω έκθεση επίδοσης), ……………/5.11.2021 ένορκη κατάθεση του ………………….. ενώπιον του συμβολαιογράφου Βόλου ……………….., ότι ήταν ο τελευταίος σύντροφος της ………………………… με την οποία είχε ολοκληρωμένη ερωτική σχέση και δεν υπήρχε πάνω της κανένα ανδρικό στοιχείο, ενώ έμεινε άφωνος όταν έμαθε ότι στην ιατροδικαστική έκθεση αναφερόταν η ανάπτυξη ανδρικού γεννητικού οργάνου εντός των χειλέων του αιδοίου της, πράγμα που είναι ψευδές.
8. Επειδή, προς αντίκρουση της κατά τα ανωτέρω αγωγής, ενώπιον του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου το Ελληνικό Δημόσιο με την …………/11.11.2020 έκθεση απόψεών του (κατ’ άρθρο 129 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας) και το νομίμως κατατεθέν στις 16.11.2021 υπόμνημά του, προέβαλε ότι επί προσβολής της προσωπικότητας κατ’ άρθρα 57 και 59 του ΑΚ, για την αξίωση αποζημίωσης απαιτείται η προσβολή να είναι παράνομη και υπαίτια, ενώ από κανένα στοιχείο δεν αποδείχθηκε δόλος ή αμέλεια στο πρόσωπο της ιατροδικαστή που διενήργησε την επίμαχη νεκροψία-νεκροτομή. Ειδικότερα, υποστήριξε α) ότι στην ιατροδικαστική έκθεση δεν αναφέρονται αξιολογικές κρίσεις, δυνάμενες να προσβάλλουν τη μνήμη της θανούσας, αλλά απλές διαπιστώσεις ιατρικής φύσης, ενώ οι ειδικές παρατηρήσεις που περιλαμβάνονται σ’αυτήν δεν είναι αξιολογικές κρίσεις υπέρ των ιατρών αλλά αντικειμενικές διαπιστώσεις, που συναρτώνται με τα ερωτήματα που υποβλήθηκαν από την εντολοδότρια αστυνομική αρχή-Α.Τ…………., β) ότι ουδέποτε αποτέλεσε αντικείμενο της ιατροδικαστικής έκθεσης το εάν έγιναν λάθη κατά τη νοσηλεία της θανούσας στη ΜΕΘ που επιδείνωσαν την κατάστασή της, καθώς αντικείμενο αυτής ήταν η απάντηση των συγκεκριμένων ερωτημάτων της εντολοδότριας αρχής, γ) ότι νομίμως δεν σχολιάστηκε στην ιατροδικαστική έκθεση η εγκεφαλική αιμορραγία της θανούσας, διότι κατά τη νεκροτομή στην κεφαλή δεν βρέθηκε οίδημα, ούτε αιμορραγία και αιμάτωμα, όπως επιβεβαιώθηκε και από την ιστολογική εξέταση. Περαιτέρω δε, προέβαλε ότι κατά τη νεκροψία, η ιατροδικαστής παρατήρησε το <υποτυπώδες πέος> και διαπίστωσε με μακροσκοπική εξέταση, ψηλάφηση και ανύψωση αυτού ότι εμφάνιζε ρυτίδωση, η οποία δεν εμφανίζεται σε περίπτωση οιδήματος, και ότι, πλην της έκφυσής του, δεν εφαπτόταν σε άλλο σημείο με το εφηβαίο της θανούσας, ενώ η γύρω περιοχή δεν ήταν οιδηματώδης, με αποτέλεσμα να παραμένει αδύνατη η απόδοση αυτού του ευρήματος σε <οίδημα των χειλέων του αιδοίου>. Εξάλλου, κατά τα εκτεθέντα στην ως άνω έκθεση απόψεων, οίδημα ανά σάρκας παρατηρήθηκε μόνο στα σημεία των ιατροφαρμακευτικών χειρισμών και η περιοχή γύρω από τα γεννητικά όργανα της θανούσας, η οπίσθια περιοχή του σώματός της και οι σφύρες της δεν φέρουν ίχνη οιδήματος, ενώ το ανωτέρω εύρημα επιβεβαιώνεται από σχετικές φωτογραφίες του σημείου αυτού, της περιοχής του στήθους της θανούσας, όπου παρατηρείται σχεδόν απουσία μαζικού αδένα και του ινομυώδη διατατού σωλήνα (κόλπου), ο οποίος δεν είναι σαφώς διορθωμένος. Επίσης, προβάλλεται ότι ο χαρακτηρισμός της θανούσας ως «καλής θρέψης» επιβεβαιώνεται από τις φωτογραφίες της θανούσας κατά τη νεκροψία-νεκροτομή, εφόσον δεν παρατηρήθηκε απουσία υποδόριου λίπους και μυϊκής μάζας και το δέρμα της δεν ήταν ρυτιδωμένο και χαλαρό, ενώ τα οστά της δεν προεξείχαν των μυών. Ακόμη, υποστήριξε ότι η επίμαχη ιατροδικαστική έκθεση κοινοποιήθηκε μόνο στην εντολοδότρια αρχή και η τυχόν ανάγνωση αυτής από ευρύ κύκλο προσώπων δεν μπορεί να αποδοθεί σε ευθύνη της ιατροδικαστικής υπηρεσίας. Εξάλλου, στον διοικητικό φάκελο που διαβιβάσθηκε κατ΄άρθρο 149 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας από την Ιατροδικαστική Υπηρεσία προς το Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο περιλαμβάνονται όλες οι φωτογραφίες που λήφθηκαν κατά τη νεκροψία-νεκροτομή της θανούσας. Μεταξύ των εν λόγω φωτογραφιών προσκομίσθηκαν σε εκτύπωση: α) η 3-23 φωτογραφία, με σημείωση επ’ αυτής ότι «Δεν υπάρχει οίδημα σώματος και η θρέψη του σώματος είναι κανονική καθότι δεν παρατηρείται εισοχή μεσοπλεύριων διαστημάτων και παρατηρείται υποδόριο λίπος», β) η 6-23 φωτογραφία, με σημείωση επ’ αυτής ότι «Δεν εμφανίζεται οίδημα σφυρών [αστραγάλων] - δεν υπάρχει πουθενά [οίδημα] ούτε στο σώμα, ούτε στα άκρα, ούτε στην περιγεννητική και περιπρωκτική χώρα (συνδυασμός με άλλες φωτογραφίες)», γ) η 11-23 φωτογραφία, με σημείωση επ’ αυτής ότι (απεικονίζεται) «Πρόσθιο αριστερό θωρακικό τοίχωμα με μαστική θηλή επίπεδη και ατροφικό μαζικό αδένα …» , δ) η 16-23 φωτογραφία, με σημείωση επ’ αυτής ότι (απεικονίζεται) «πρόδρομος του κόλπου με μη εμφάνιση οιδήματος και με μη σαφή διαμόρφωση ινομυώδους διατατού σωλήνα, …», ε) η 14-23 φωτογραφία (των γεννητικών οργάνων της θανούσας), με σημείωση επ’ αυτής ότι (απεικονίζεται) «Υποτυπώδες ανδρικό μόριο με χαρακτηριστική ρυτίδωση δέρματος. Δεν αντιστοιχεί σε οίδημα καθότι δεν εμφανίζει τα χαρακτηριστικά σημεία του οιδήματος όπως διόγκωση (πρήξιμο) με τεντωμένο γυαλιστερό δέρμα - ερυθρότητα και δεν άφησε εντύπωμα στο δέρμα μετά την εφαρμογή πίεσης για μερικά δευτερόλεπτα. Επίσης χαρακτηριστικά δεν υπάρχει οίδημα στην γύρω περιοχή», και στ) η 19-23 φωτογραφία, στην οποία σημειώνεται: «περιπρωκτική χώρα χωρίς οίδημα», ενώ όπως προεκτέθηκε σε κάθε εκτυπωμένη φωτογραφία η Ιατροδικαστική Υπηρεσία επεξηγεί το τι απεικονίζεται και το τί προκύπτει από την επισκόπηση μίας εκάστης των ανωτέρω φωτογραφιών.
9. Επειδή, η κατά τα ανωτέρω αγωγή των εκκαλουσών απορρίφθηκε με την εκκαλούμενη απόφαση, με το σκεπτικό ότι κατά τη σύνταξη της ………../3.8.2015 ιατροδικαστικής έκθεσης νεκροψίας-νεκροτομής, δεν στοιχειοθετείται παράνομη πράξη εκ μέρους των οργάνων της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας, αλλά αντίθετα αυτή συντάχθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3772/2009 και της Σύστασης Νο R(99)3/1999 της Επιτροπής των Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης, δεδομένου ότι η Προϊσταμένη της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας κατά τη σύνταξη της ……………/3.8.2015 ιατροδικαστικής έκθεσης νεκροψίας-νεκροτομής, ανταποκρινόμενη στο υπηρεσιακό της καθήκον και στην υποχρέωσή της να απαντήσει σύμφωνα με τη …………./19.8.2014 παραγγελία του Α.Τ. ………, περιέγραψε τα χαρακτηριστικά του σώματος της θανούσας, μεταξύ των οποίων την κατάσταση των γεννητικών της οργάνων, με αναφορά και σε άλλα στοιχεία ιατρικής φύσεως σύμφωνα και με την πιο πάνω Σύσταση. Περαιτέρω, με την εκκαλούμενη κρίθηκε και ότι η αναφορά ενός ανατομικού χαρακτηριστικού της θανούσας στην ιατροδικαστική έκθεση νεκροψίας-νεκροτομής, κατά την άσκηση του νομίμου καθήκοντος της ιατροδικαστή, ουδεμία μομφή περιέχει για το ήθος και την προσωπική αξία της θανούσας και ούτε αμφισβητήθηκε η ταυτότητά της ως γυναικείου φύλου, ενώ η επίμαχη ιατροδικαστική έκθεση διαβιβάστηκε μόνο στις αρμόδιες αρχές, ήτοι στο Α.Τ. ………. αρχικά και, στη συνέχεια, στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Βόλου (που διέταξαν την διενέργεια της νεκροψίας), χωρίς να παραβιαστεί το υπηρεσιακό απόρρητο επί της ιατροδικαστικής έκθεσης από τα όργανα της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας.
10. Επειδή, ενόψει των ισχυρισμών που προβάλλονται με την κρινόμενη έφεση και οι οποίοι κατ’ ουσίαν συνιστούν επανάληψη των όσων προβλήθηκαν με την αγωγή των εκκαλουσών ενώπιον του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου, το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη: Α) Ότι κατά τη σύνταξη της …………/3.8.2015 ιατροδικαστικής έκθεσης νεκροψίας-νεκροτομής, η Προϊσταμένη της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας περιέγραψε αποκλειστικά και μόνο την κατάσταση του πτώματος της θανούσας με αναλυτική παράθεση όλων των χαρακτηριστικών, όπως αυτά διαπιστώθηκαν κατά τον χρόνο διενέργειας της νεκροψίας-νεκροτομής στις 20-8-2014 και ύστερα από την μεταφορά της θανούσας στις 19-8-2014 από το Γενικό Νοσοκομείο Βόλου στο οποίο η θανούσα είχε διακομισθεί στις 8/7/2014 μετά από πτώση της από μεγάλο ύψος (4ος όροφος) και τελικώς απεβίωσε στις 18/8/2014 λόγω των πολλαπλών βαριών κακώσεων του σώματός της που προκλήθηκαν εξαιτίας της πτώσης. Β) Ότι η Προϊσταμένη της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας υπείχε εκ του νόμου υποχρέωση να παραθέσει τα χαρακτηριστικά επί του πτώματος της θανούσας, όπως αυτά εμφανίζονταν κατά τον χρόνο της νεκροψίας (20/8/2014), και μεταξύ αυτών και επί των γεννητικών της οργάνων με αντίστοιχη αναγραφή στην επίμαχη ιατροδικαστική έκθεση (βλ. σχετ. τις περιληφθείσες στο διοικητικό φάκελο φωτογραφίες στις οποίες η Ιατροδικαστική Υπηρεσία επεξηγεί το τι απεικονίζεται και το τί προκύπτει από την επισκόπηση μίας εκάστης των ανωτέρω φωτογραφιών). Γ) Ότι οι εκκαλούσες αλυσιτελώς ισχυρίζονται, όπως και πρωτοδίκως, ότι η εικόνα των γεννητικών οργάνων της θανούσας οφειλόταν σε οίδημα της ανατομίας τους και όχι σε κατάσταση ερμαφροδιτισμού αυτών, καθόσον στην ιατροδικαστική έκθεση δεν γίνεται καν μνεία για το πώς προκλήθηκε το πιο πάνω χαρακτηριστικό των γεννητικών οργάνων της θανούσας, όπως τούτο διαπιστώθηκε κατά τον κρίσιμο χρόνο διενέργειας της νεκροψίας. Υπό τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο κρίνει ότι κατά τη σύνταξη της …………/3.8.2015 ιατροδικαστικής έκθεσης νεκροψίας-νεκροτομής στις 20/8/2014, δεν στοιχειοθετείται παράνομη πράξη εκ μέρους των οργάνων της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας, ενώ αντιθέτως η σύνταξη του περιεχομένου της έλαβε χώρα σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3772/2009 και της Σύστασης Νο R(99)3/1999 της Επιτροπής των Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Και τούτο, διότι η αναφορά επί της ανωτέρω ιατροδικαστικής έκθεσης ενός ανατομικού χαρακτηριστικού της θανούσας, δηλ. του ευρήματος <υποτυπώδους πέους>, ακόμη και εσφαλμένως, δεν καθίσταται ικανή εξ αντικειμένου από μόνη της να προσβάλλει την εν ζωή τιμή και αξιοπρέπεια της θανούσας και, πλέον, τη μνήμη της, διότι η αναφορά ενός ανατομικού χαρακτηριστικού της θανούσας σε ιατροδικαστικό έγγραφο, κατά την άσκηση του νομίμου καθήκοντος της ιατροδικαστή, ουδεμία μομφή περιέχει για το ήθος και την προσωπική αξία αυτής αλλά ούτε αμφισβητεί την ταυτότητα φύλου της, καθώς σημειώνεται στο έγγραφο ως γυναίκα, ενώ ουδόλως συσχετίζεται το εύρημα τούτο με την πτώση της θανούσας από το μπαλκόνι του διαμερίσματος όπου διέμενε, πολλώ δε μάλλον δεν γίνεται καμία αναφορά στην αιτία της πτώσης της. Εξάλλου, η επίμαχη ιατροδικαστική έκθεση διαβιβάστηκε υποχρεωτικώς μόνο στις αρμόδιες αρχές, ήτοι στο Α.Τ. ………. και εν συνεχεία στην Εισαγγελία Βόλου και ως εκ τούτου ουδεμία υπήρξε παραβίαση του απορρήτου αυτής από τα όργανα της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας. Κατά συνέπεια, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 105 ΕισΝΑΚ και των άρθρων 57 και 59 ΑΚ, όπως νομίμως και ορθώς κρίθηκε και με την εκκαλούμενη απόφαση, όσα δε προβάλλονται περί του αντιθέτου με την κρινόμενη έφεση πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα.
11. Επειδή, περαιτέρω, ενόψει του ότι α) στην επίμαχη ιατροδικαστική έκθεση δεν περιλαμβάνεται κρίση περί της ορθότητας των χειρισμών των θεραπόντων ιατρών του Γενικού Νοσοκομείου Βόλου, αντιθέτως δε η αρμόδια ιατροδικαστής αποφαίνεται ότι οι θεραπευτικοί χειρισμοί (ενδεικτικά: κρανιεκτομή, τραχειοστομία, χειρουργικές τομές στην αριστερή πλάγια θωρακική χώρα) κατά τη νοσηλεία της θανούσας αιτιολογούνται λόγω των κακώσεων που υπέστη η θανούσα εξαιτίας της πτώσης της, ερώτημα στο οποίο ήταν υποχρεωμένη να απαντήσει σύμφωνα με την ……………./19.8.2014 παραγγελία του Α.Τ. …………, καθώς, αν παρατηρούσε ιατρική ενέργεια η οποία δεν ήταν δικαιολογημένη, όφειλε να την αναφέρει, και β) ανεξαρτήτως του αν η παράλειψη αναφοράς στην ιατροδικαστική έκθεση για την κρανιοεγκεφαλική κάκωση που υπέστη κατά την πτώση της η θανούσα συνιστά παράνομη ενέργεια που προσβάλλει την προσωπικότητα των εναγουσών ή της θανούσας, η αιτία θανάτου της …….. ………….. συνάδει τόσο με το ενημερωτικό σημείωμα όσο και με την παραγγελία του Α.Τ. ……….. (σχετ. το ………………/19.8.2014 έγγραφο του Αστυνομικού Τμήματος …………. όπου ρητώς αναγράφεται και η σημείωση περί «βαριάς κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης»), ενώ οι εκκαλούσες δεν επικαλούνται αν άσκησαν αγωγή ή ποινική δίωξη κατά των ιατρών του Γενικού Νοσοκομείου Βόλου για ιατρική αμέλεια, το Δικαστήριο κρίνει ότι οι ισχυρισμοί περί σφάλματος της ιατροδικαστή λόγω μη αναφοράς της κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης στην επίμαχη έκθεση είναι απορριπτέοι ως αλυσιτελώς προβαλλόμενοι. Εξάλλου, λόγω της κρανιεκτομής στην οποία είχε υποβληθεί η θανούσα και εξαιτίας της εγκεφαλικής νέκρωσης, δεν μπορούσε να διαπιστωθεί κατά τη νεκροψία-νεκροτομή η κρανιοεγκεφαλική κάκωση την οποία είχε αυτή υποστεί πλέον του ενός μηνός από τον θάνατό της, όπως νομίμως και ορθώς κρίθηκε και με την εκκαλούμενη απόφαση, όσα δε προβάλλονται περί του αντιθέτου με την κρινόμενη έφεση πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα.
12. Επειδή, περαιτέρω, οι αιτιάσεις κατά της έκθεσης απόψεων της Διοίκησης και των όσων διαλαμβάνονται στο περιεχόμενό της, όπως και κατά του υπομνήματος του εφεσίβλητου Ελληνικού Δημοσίου ενώπιον του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου , προβάλλονται αλυσιτελώς με την κρινόμενη έφεση, δεδομένου ότι η κατ’ άρθρο 129 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας έκθεση απόψεων υποβάλλεται με τα στοιχεία του κατ’ άρθρο 149 του ίδιου Κώδικα διοικητικού φακέλου, όπως και το σχετικό υπόμνημα, προς απόκρουση του ασκηθέντος ενδίκου βοηθήματος ή μέσου και δεν καλύπτει ούτε θεραπεύει τυχόν πλημμέλειες των ενεργειών των οργάνων της Διοίκησης.
13. Επειδή, εξάλλου, σύμφωνα με το Ψήφισμα 2191/2017 «για την προώθηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και την κατάργηση των διακρίσεων των intersex ανθρώπων» της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (βλ. το κείμενο στην αγγλική γλώσσα στην ιστοσελίδα http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-en.aspfileid=24232& lang=en και μετάφραση αυτού στην ιστοσελίδα http://elawyer.blogspot.com/2017/10/h-21912017-intersex.html) «Οι intersex άνθρωποι γεννιούνται με βιολογικά χαρακτηριστικά φύλου που δεν εναρμονίζονται με τις κοινωνικές νόρμες ή τους ιατρικούς ορισμούς που καθιστούν ένα πρόσωπο άρρεν ή θήλυ. Ορισμένες φορές, η κατάσταση ενός προσώπου ως intersex εντοπίζεται κατά την γέννηση. Ορισμένες φορές προκύπτει αργότερα στην ζωή του, ιδίως κατά την διάρκεια της εφηβείας. Παρά την ευρεία ποικιλία των σχετικών περιπτώσεων, οι intersex άνθρωποι είναι σωματικά υγιείς. ... Υπό το φως των ανωτέρω ... η Συνέλευση καλεί τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης: 7.1. όσον αφορά την αποτελεσματική προστασία του δικαιώματος των παιδιών επί της σωματικής ακεραιότητας και του σωματικού αυτοκαθορισμού και την ενδυνάμωση των intersex ανθρώπων σχετικά με τα δικαιώματα αυτά: 7.1.1. να απαγορευθούν οι μη αναγκαίες ιατρικές χειρουργικές επεμβάσεις "κανονικοποίησης" του φύλου, η στείρωση και άλλες θεραπείες που εφαρμόζονται στα intersex παιδιά χωρίς την συγκατάθεσή τους κατόπιν προηγούμενης ενημέρωσής τους 7.1.2. ... 7.1.6. να εκπαιδευτούν κατάλληλα και με τις σύγχρονες αντιλήψεις όλοι οι επαγγελματίες υγείας, οι ψυχολόγοι και οι υπόλοιποι ενδιαφερόμενοι, ως προς το καθαρό μήνυμα ότι τα σώματα των intersex είναι στοιχεία της φυσικής βιοποικιλότητας ως προς την ανάπτυξη του φύλου και ότι δεν χρειάζονται τροποποιητικές επεμβάσεις ως τέτοια ...». Τέλος, στο άρθρο 43 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας ορίζεται ότι: «1. Τα δικόγραφα και τα υπομνήματα πρέπει να είναι διατυπωμένα ευπρεπώς. 2. Το δικαστήριο, ύστερα από αίτηση διαδίκου ή και αυτεπαγγέλτως, μπορεί, με την απόφασή του, να διατάξει τη διαγραφή ανάρμοστων φράσεων από δικόγραφο ή υπόμνημα». Εν προκειμένω, στο δικόγραφο της ασκηθείσας αγωγής ενώπιον του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου αναφέρονται τα εξής: α) σελ. 9: «Για τις αρχές και τις αξίες της μέσης ελληνικής αστικής οικογένειας ο χαρακτηρισμός ενός ανθρώπου ως ερμαφρόδιτου ενέχει μια ανωμαλία εκ γενετής και αποτελεί κοινωνικό στίγμα συνώνυμο της ανωμαλίας και μίας παρά φύση εκτροπής της ανθρώπινης ύπαρξης», β) σελ. 10: «ο οποίος παρουσιάζεται πως γνώριζε τη βιολογική αυτή παρεκτροπή της κόρης του», γ) σελ. 11: «το χαρακτηρισμό του ερμαφροδιτισμού με τις επιπτώσεις που έχει μία τέτοια βιολογική ανωμαλία στην ψυχοπνευματική σταθερότητα του “αφύσικου” αυτού ανθρώπου», «η “ερμαφρόδιτη-διαταραγμένη” ………..», «αφού ήταν παρεκτροπή της φύσης» και δ) σελ. 12: «μία οικογένεια με μυστικά και ανωμαλίες». Οι φράσεις αυτές δεν είναι αναγκαίες, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, για την υπεράσπιση των ισχυρισμών που προέβαλαν οι εκκαλούσες με την ασκηθείσα αγωγή τους ενώπιον του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου, και εξέρχονται των ορίων που επιβάλλει η τήρηση του μέτρου στη διατύπωση του δικανικού λόγου κατά τη σύνταξη των δικογράφων, διότι προσβάλλουν συλλήβδην τα intersex άτομα, κατά παράβαση του άρθρου 2 παρ. 1 του Συντάγματος, και έρχονται σε αντίθεση με όσα έχει δεχτεί η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης στο προαναφερθέν ψήφισμα 2191/2017, αλλά επιπλέον συνιστούν προσβολή και για την ίδια την θανούσα όπως και για την οικογένειά της. Ως εκ τούτου, νομίμως και ορθώς με την εκκαλούμενη απόφαση διατάχθηκε αυτεπαγγέλτως η διαγραφή των πιο πάνω φράσεων από το δικόγραφο της αγωγής, κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 43 του ΚΔΔ, απορριπτομένου ως αβασίμου του περί του αντιθέτου λόγου έφεσης.
14. Επειδή, κατ’ ακολουθίαν , πρέπει η κρινόμενη έφεση να απορριφθεί και να καταπέσει υπέρ του Δημοσίου το καταβληθέν παράβολο, ενώ κατ΄εκτίμηση των περιστάσεων να συμψηφισθούν τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων.
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Απορρίπτει την έφεση.
Διατάσσει την κατάπτωση υπέρ του Δημοσίου του καταβληθέντος παραβόλου έφεσης.
Συμψηφίζει τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και εκδόθηκε στη Λάρισα στις 31/10/2024.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου